Постот не значи само воздржување од одредена храна туку и од лоши мисли, зборови и дела.
Во тек е третата недела од Велигденскиот пост, наречена Крстовсловно востоинство, која вклучува молитва и покајание кон чесниот крст.
Како што одминува времето, христијаните кои постат се чини дека малку се опуштаат, заборавајќи зошто на прво место го започнале постот. Затоа, не е лошо да се укаже на гревовите кои најчесто се прават, а тоа се:
1. Фокусирање само на храната
Многу луѓе го гледаат постот само како промена во исхраната, заборавајќи дека суштината на постот е духовна – молитвата, покајанието и приближувањето кон Бога.
Постот не значи само воздржување од одредена храна туку и од лоши мисли, зборови и дела.
2. Правење компромиси во исхраната
Некои луѓе бараат начини да ги „заобиколат“ правилата на постот , правејќи јадења кои се технички посни, но се премногу луксузни (на пр. специјалитети од морска храна, вегански десерти преполни со шеќер).
Поентата на постот е и во скромноста и воздржувањето, а не само во избегнувањето месо и млечни производи.
3. Прејадување брза храна
Иако некој не јаде месо, млеко или јајца, може да консумира премногу посна храна, со што ќе ја порази целта на апстиненцијата.
Целта на постот е умереност, а не замена на еден вид храна со друг без контрола на количината.
4. Занемарување на молитвата и духовниот живот
Постот без молитва и духовен раст станува само диета.
Човек треба да се труди повеќе да се моли, да го чита Светото писмо, да присуствува на црковните служби и да прави добри дела.
5. Осудување на другите
Некои луѓе кога постат почнуваат да ги критикуваат оние кои не постат или не постат „правилно“. Ова е духовна замка – постот треба да води кон смирение, а не до чувство на супериорност.
Секој треба да се погледне себеси и својот однос со Бога.
6. Механичко почитување на правилата
Поентата на постот не е само да се почитуваат правилата, туку да се вложи искрен напор да се промени личноста одвнатре.
Ако постот се сфаќа како товар, а не како можност за духовен раст, тогаш нешто не е во ред.
7. Игнорирање на слабостите на телото
Некои луѓе премногу силно се туркаат во постот, иако здравствената состојба не им го дозволува тоа.
Црквата не бара од болните, трудниците, децата и постарите да постат на ист начин како и здравите возрасни. Поважни се намерата и трудот, а не строгоста без разбирање.
8. Неправилно прекинување на постот
По долгиот пост, некои луѓе одеднаш јадат тешка храна, што може да предизвика здравствени проблеми.
Се препорачува постепен премин кон посилна храна, со благодарност и понизност.
9. Заборавањето на покајанието и исповедта
Великиот пост е време кога човекот треба да се испита себеси, да се покае за своите гревови и да ги исповеда.
Многу луѓе постат само физички, но не работат на својот карактер и односот со Бога.
10. Размислување за постот како обврска, а не можност
Ако некој пости само затоа што „мора“ и чувствува дека нешто му се наметнува, тогаш му недостасува суштината на постот.
Постот е можност за духовна обнова, а не товар.
Главната цел на верскиот пост е духовен раст преку воздржување, молитва, смирение и добри дела. Ако постот се сведе само на храна, тогаш се пропушта неговата вистинска вредност.
Еве три гревови кои великиот патријарх Павле ги сметал за особено опасни за време на Великиот пост.
Гордост
Гревот на гордоста е особено опасен – оние кои се гледаат себеси многу подобри од другите, особено затоа што постат, треба да се молат за смирение.
Господ поучувал дека треба да постиме тајно, без лицемерие и дека на Бога му е угоден само оној телесен пост кој е проследен со воздржување од секое зло дело, збор и мисла. За време на постот особено треба да се чува од омраза, завист, озборување, алчност, непријателство и гнев. А фантазирањето за гнев ќе го замати срцето и душата во постот.
Прејадување
Постот има за цел да ја спречи страста и ненаситноста. Прејадувањето или ненаситноста е голем грев, па особено е искушение ако, со образложение дека не јадеме мрсна храна, за време на постот се препуштаме на сите други намирници, без умереност.
Од преполни трпези кои едвај се „млеко од птицата“, до зачинета, мрсна храна – затоа што е „подмачкана со растителни масти“ – до слатки за секој оброк во текот на денот, постот за некои се претвора во вистински гозби без месо и други животински производи.
За време на постот, домаќинките и домаќините треба да обезбедат здрава храна за своето домаќинство и на гостите да им понудат едноставно подготвени оброци. Љубовта кон стомакот значи да не се биде верен на Бога, пишуваат православни извори.
Непочитување на постот
Има периоди во кои се решава употребата на сите видови храна. Свештеникот може да пропише пост надвор од деновите наведени во црковниот календар, но може и да ослободи некои верници од пост.
Меѓутоа, доброволното откажување од постот, а особено подготвувањето на посни гозби со мрсна храна, се смета за грев.
„Со тоа – наместо да искажуваме чест и почит кон светителот – го нанесуваме Божјиот гнев врз себе. На Господ не му треба нашиот пост и глад, туку на нас самите, за нашите срца да омекнат, да се смират и да бидат понизни пред Бога и да станат способни да ја примат Божјата благодат и помош е една од најважните Господови заповеди“, наведуваат браќата од манастирот Високи Дечани.
Да не им обрнуваме внимание на оние кои мрзливо велат дека „гревот не влегува во устата“.
Гревот на непочитување на постот не лежи во самата храна, која со благодарност ја земаме, туку и во безобразното прекршување на заповедта Господова за постот и црковните правила што ги пропишаа богоносните отци, светителите на Црквата Христова, под вдахновение на Светиот Дух и ни ги оставија како вечен несовршен пат и духовен пат.
